اطلاعات شنودشده جدید از مکالمات خصوصی میان مقامهای ارشد ایران نشان میدهد که حملات اخیر ایالات متحده به تأسیسات هستهای ایران «کمتر از حد انتظار» مؤثر بوده است. این اطلاعات توسط چهار منبع آگاه در دولت آمریکا گزارش شده است.
در این مکالمات، که برای استفاده داخلی دولت ایران انجام شده بود، برخی مقامات با تعجب درباره چرایی محدود بودن ابعاد تخریب ناشی از این حملات سخن گفتهاند. این در حالی است که دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، اعلام کرده بود که عملیات نظامیاش برنامه هستهای ایران را «کاملاً و بهطور کامل نابود کرده است».
سخنگوی کاخ سفید، کارولین لویت، در واکنش به انتشار این اطلاعات گفت که ادعای برخی منابع ناشناس ایرانی درباره زیر صدها فوت آوار بودن مضحک است و تأکید کرد که برنامه هستهای ایران تمام شده است.
به گفته مقامهای آمریکایی، این حملات با بمبهای نفوذگر ۳۰ هزار پوندی و موشکهای کروز انجام شده و تأسیسات در فردو، نطنز و اصفهان را هدف قرار داده است. اما گزارشهایی حاکی از آن است که ایران بخشی از ذخایر اورانیوم غنیشده خود را پیش از حمله منتقل کرده و سازههای زیرزمینی در برخی نقاط همچنان پابرجا هستند.
جان رادکلیف، مدیر سیا، در جلسهای محرمانه به کنگره گفته که تأسیسات کلیدی مانند مرکز تبدیل فلز نابود شدهاند و بازسازی آنها ممکن است سالها زمان ببرد. با این حال، گزارش دفاعی اولیه از آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا (DIA) هشدار داده که ارزیابی کامل خسارات «به روزها یا هفتهها زمان نیاز دارد».
سناتور کریس مورفی پس از این جلسه گفت که رئیسجمهور مردم را عمداً گمراه کرده است و نمیتوان با بمباران، دانش کار با سانتریفیوژ را از بین برد. برنامه فقط ماهها عقب افتاده است، نه سالها.
در مقابل، سناتور جمهوریخواه لیندزی گراهام گفت که حمله «شدید و مؤثر» بوده، اما هشدار داد که «مشکل هنوز حل نشده است».
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در مصاحبهای تأیید کرد که تخریب گستردهای رخ داده اما برخی از قابلیتهای ایران همچنان باقی است. او گفت: «تأسیسات به میزان قابلتوجهی تخریب شدهاند، اما همهچیز از بین نرفته است».
در این میان، نگرانیهایی نیز مطرح شده که ایران پس از حمله، بهجای کاهش فعالیتهای هستهای، انگیزه بیشتری برای حرکت بهسمت ساخت سلاح پیدا کند؛ بهویژه در شرایطی که چشمانداز مذاکرات دیپلماتیک تیره شده است.
دولت ترامپ همچنان اصرار دارد که این حمله راه را برای دیپلماسی باز گذاشته است، اما عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، گفته چنین دیداری در دستور کار تهران نیست. او در پاسخ به خبرنگاران گفت: «آثار این حمله کوچک نبود، ما در حال ارزیابی مجدد شرایط هستیم».
رهبر جمهوری اسلامی ایران، آیتالله علی خامنهای نیز در واکنش به اظهارات ترامپ گفت: «حمله کردند، اما کار بزرگی از پیش نبردند».
در مجموع، اطلاعات شنودشده، ارزیابیهای ضد و نقیض مقامها، و روایتهای متفاوت از میزان خسارت، نشاندهنده تصویری پیچیدهتر از آن چیزی است که کاخ سفید اعلام میکند. برنامه هستهای ایران ممکن است آسیب دیده باشد، اما قطعاً به پایان نرسیده است.