اظهارات جنجالی هومن سیمکو، از نوادگان اسماعیل آقا سیمکو – یکی از چهرههای خونبار تاریخ معاصر آذربایجان – موجی از خشم و اعتراض در میان فعالان و کاربران آذربایجانی برانگیخته است.
وی که ساکن سوئد بوده و خود را چهرهای دانشگاهی میداند، در شبکههای اجتماعی سخنانی با لحن تهدیدآمیز نسبت به مردم آذربایجان بر زبان رانده است؛ اظهاراتی که بسیاری آن را ادامهٔ همان تفکر خشونتمحور نیاکانش دانستهاند.
اسماعیل آقا سیمکو، رهبر ایل شکاک، در سالهای پرآشوب جنگ جهانی اول و پس از آن با تشکیل گروههای مسلح، شهرها و روستاهای اورمیه، خوی و سلماس را به صحنهٔ خون و آتش بدل ساخت. منابع تاریخی متعدد از قتلعام، آزار و غارت مردم غیرنظامی بهدست نیروهای او سخن گفتهاند.
این جنایات سبب شد تا نام وی در حافظهٔ جمعی مردم آذربایجان با لقب «قصاب اورمیه» ثبت شود. سیمکو در نهایت در سال ۱۹۳۰ میلادی کشته شد، اما میراث او بهعنوان نماد خشونت قومی و کینهتوزی باقی ماند.
اکنون، پس از گذشت یک قرن، نوادهٔ او با گفتارهایی تهدیدآمیز بار دیگر زخمهای تاریخی مردم آذربایجان را تازه کرده است. بسیاری از ناظران معتقدند که هومن سیمکو به جای درس گرفتن از گذشتهٔ تاریک خانوادهٔ خود، در مسیر نفرت و دشمنی گام برداشته است. فعالان آذربایجانی این اظهارات را مصداق آشکار نفرتپراکنی قومی دانسته و خواستار برخورد قانونی با چنین رفتارهایی شدهاند.
در واکنشهای منتشرشده در فضای مجازی تأکید شده است که بازتولید گفتمانهای خشونتآمیز، تهدیدی جدی برای صلح و همزیستی مسالمتآمیز میان اقوام ایران است. مردم آذربایجان که خاطرهٔ تلخ فجایع سیمکو را نسلبهنسل حفظ کردهاند، امروز نیز در برابر بازگشت همان اندیشهٔ خطرناک ایستادهاند.
به باور کنشگران آذربایجانی، سخنان اخیر هومن سیمکو نه از موضع اندیشه و علم، بلکه از سر ادامهٔ یک میراث نفرتمحور است؛ میراثی که تاریخ آن را محکوم کرده و وجدان مردم آذربایجان هرگز فراموش نخواهد کرد.
